Amourié-à-papié
Broussonetia papyrifera
Moraceae
Autre noum : Amourié-de-la-Chino.
Nom en français : Mûrier à papier.
Descripcioun :L'amourié-à-papié es un pichot aubre que nous vèn d'Asìo (1750). I'a dos meno de pèd, li mascle, bèn mai noumbrous, e li femello que fan de flour en boulo roso. Se pòu n'en trouba, naturalisa, en ribo de ribiero dins li relarg ounte l'ivèr èi pas trop fre. Se recounèis peréu à si fueio pelouso qu'an de formo proun chanjadisso.
Usanço :Ei subretout couneigu pèr douna de papié de qualita. Li fru soun manjadis (lachatiéu) e lis asiatico se servien de la rusclo e di fueio coume remèdi. La rusclo ajudo à sougna li plago e ajudo au caiamen dóu sang. Se fai de jus emé li fueio, ajudo à susa e caga. Touto la planto èi diuretico.
Port : Aubre
Taio : 1 à 5 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Broussonetia
Famiho : Moraceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Pargue
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Broussonetia papyrifera (L.) Vent., 1799
Erbo-de-la-Pandecousto
Orchis mascula
Orchidaceae
Autre noum : Coulos-de-gat.
Noms en français : Orchis mâle, Satyrion mâle.
Descripcioun :L'erbo-de-la-Pandecousto trachis dins li bos clar e li prado dins li relarg un pau umide ; se vèi pas dins li garrigo prouvençalo ounte s'atrobo soun cousin, la damisello, Orchis olbiensis. Se recounèis à sa labreto di tres partido e à soun esperoun un pau pu long.
Usanço :Se sèmblo pas èstre utilisa au nostre, li cabosso soun emplegado en Turquìo e au Proche-Óurient pèr adouba, emé d'aigo e de sucre, lou salep, bevendo au goust de vaniho contro lou mau de garganto e la fatigo. La planto èi dicho peréu acalouranto (principe di signaturo). Ramenten que "orchis" en grè (Théophraste -372 -287) vòu dire roubignòli en raport emé li dos cabosso.
Port : Erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Orchis
Famiho : Orchidaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 20 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado :
Vo
Abriéu à jun
Liò : Blachiero
- Iéusiero
- Prado
- Pelouso
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Orchis mascula (L.) L., 1755